Aroma Nedir?

Aromalar, gıdalara tat ve koku vermek amacıyla kullanılan maddelerdir. Aromalar; aroma maddeleri, aroma karışımları, reaksiyon aromaları, tütsü aromaları veya bunların karışımlarından oluşur.

• AROMA MADDESİ

Aroma özelliği taşıyan, tanımlanmış maddelerdir. Elde ediliş yönetemlerine göre üç çeşit aroma maddesi bulunmaktadır:

• Doğal Aroma Maddeleri : Bitkisel veya hayvansal kaynaklardan uygun fiziksel, enzimatik ya da mikrobiyolojik yöntemler ile elde edilen maddelerdir.

• Doğala Özdeş Aroma Maddeleri : Kimyasal yollarla sentezlenen ya da izole edilen ve kimyasal yapısı, doğal aroma maddeleri ile aynı olan maddelerdir.

• Yapay Aroma Maddeleri : Kimyasal yollarla sentezlenen ancak kimyasal yapısı doğal aroma maddelerinden farklı olan, yani doğada bulunmayan maddelerdir.

• AROMA KARIŞIMLARI

Doğal aroma maddeleri dışında, aroma özelliği taşıyan; bitkisel veya hayvansal kaynaklardan uygun fiziksel, enzimatik ya da mikrobiyolojik yöntemler ile elde edilen ürünlerdir. (Örneğin portakal yağı, karabiber yağı.)

• REAKSİYON AROMALARI

Sıcaklığı 180°C’ı ve süresi 15 dakikayı geçmeyen ısıl işlemlerle elde edilen, başlangıçta aroma verici özelliği olması gerekmeyen, en az bir bileşeni azot ve diğer bileşeni indirgen şeker içeren iki maddenin reaksiyona girmesi sonucu oluşan aroma verici ürünlerdir.

• TÜTSÜ AROMALARI

Gıdaların tütsüleme işleminde kullanılan tütsü ekstraktlarıdır.

Amerika Birleşik Devletleri gıda mevzuatında, Avrupa Birliği mevzuatından farklı olarak, doğala özdeş aroma sınıfı bulunmamaktadır; doğala özdeş aromalar, yapay olarak değerlendirilmektedir.

Aroma Endüstrisinde Kullanılan Çeşitli Hammaddeler …

UÇUCU YAĞ

Uçucu yağlar; bitkisel kaynaklardan (örn. tohum, kök, çiçek, yaprak) su ya da buhar distilasyonu ile elde edilir. Buhar fazının yoğunlaşmasını takiben yağ, su fazından ayrılır. Genellikle organik bileşiklerin kompleks karışımlarından oluşan uçucu yağlar, suda çözünmezler.

Turunçgillere ait uçucu yağlar, diğerlerinden farklı olarak, yağca zengin olan kabuğun preslenmesi ile elde edilir.

OLEORESİN

Baharatların ve kurutulmuş yabani otların uygun bir çözücüyle ekstraksiyonunu takiben çözücünün uzaklaştırılması ile elde edilen ürüne oleoresin denir. Oleoresinler, baharatlar ve kurutulmuş yabani otların bünyesinde bulunan uçucu yağlar ile birlikte uçucu olmayan aromatik bileşikleri ve renk maddelerini de içerirler.

İZOLAT

Doğal ürünlerden fiziksel ya da kimyasal yöntemler ile elde edilen saf kimyasal maddelere denir.

RESİNOİD

Resinoid, bitki salgılarının (örn. balsam, sakız reçinesi) çeşitli çözgenler ile ekstrakte edilmesi ile hazırlanır; uçucu yağ içermez.

KONKRET

Taze bitkisel kaynaklardan, polar olmayan çözücülerin kullanıldığı ekstraksiyon işlemi ile elde edilir. Çözücü ortamdan uzaklaştırıldığı zaman geriye kalan ürün; sadece uçucu aromatik maddeler değil, mumsu bileşikler gibi önemli miktarda uçucu olmayan maddeleri de içerir.

ABSULUT

Alkolde hazırlanan konkret çözeltisi soğutulur, mumsu maddeleri ortamdan uzaklaştırmak amacıyla filtre edilir ve son olarak distilasyon ile alkolün uzaklaştırılması sonucu absulut elde edilir.